In het Friese amateurvoetbal wordt het tekort aan scheidsrechters steeds zichtbaarder. Waar wedstrijden jarenlang konden rekenen op vaste, ervaren arbiters, wordt het voor verenigingen inmiddels een wekelijkse uitdaging om voldoende leiding op de velden te krijgen. Het gevolg: wedstrijden die verschoven worden, vrijwilligers die op het laatste moment moeten bijspringen en jeugd duels die afgelast worden.

Een dalende trend

Volgens cijfers van de KNVB is het aantal actieve scheidsrechters de afgelopen jaren landelijk met enkele duizenden gedaald. Ook in Friesland merken verenigingen de gevolgen. De oorzaken zijn veelzijdig: de vergrijzing binnen de groep scheidsrechters, de drukke agenda’s van vrijwilligers en de toenemende negatieve reacties vanaf de zijlijn. Jongere voetballers kiezen minder vaak voor een rol als arbiter, waardoor het aantal nieuwe aanmeldingen achterblijft.

Noodgrepen bij clubs

Steeds vaker moeten teams zelf een scheidsrechter leveren. Dat betekent dat een ouder, geblesseerde speler of vrijwilliger de fluit ter hand neemt. Hoewel dit de wedstrijden door laat gaan, gaat het ten koste van de kwaliteit en de neutraliteit van de leiding. Het zorgt bovendien voor extra druk binnen verenigingen die al kampen met een tekort aan vrijwilligers.

Druk op de overgebleven arbiters

De scheidsrechters die nog actief zijn, fluiten vaker en draaien soms meerdere wedstrijden per weekend. De belasting neemt toe, terwijl de waardering niet altijd even groot is. Incidenten met verbaal agressieve toeschouwers of spelers zorgen ervoor dat sommige arbiters afhaken. Daarmee komt de continuïteit verder onder druk te staan.

Opleidingen en waardering

De KNVB en regionale scheidsrechtersverenigingen proberen het tij te keren met wervingsacties en opleidingsprogramma’s. Korte cursussen en begeleidingstrajecten moeten nieuwe vrijwilligers over de streep trekken. Ook wordt binnen veel verenigingen gewerkt aan een cultuurverandering: meer respect, meer waardering en meer ondersteuning voor wie de fluit oppakt.

Gezamenlijke verantwoordelijkheid

Het tekort aan scheidsrechters raakt de kern van het amateurvoetbal. Zonder leiding geen wedstrijden, en zonder wedstrijden geen competitie. Bestuurders, trainers, ouders en spelers dragen allemaal verantwoordelijkheid voor een gezond voetbal­klimaat. Wie het Friese amateurvoetbal een warm hart toedraagt, kan daar zelf iets aan bijdragen.