Sportjournalist Youri IJnsen heeft dit artikel geschreven voor vrijetijdsmagazine De Amelander.

De voetbaltak van S.C. Amelandia uit Hollum zit de laatste jaren weer in de lift. De aanwas van nieuwe jeugd is ieder jaar groter en komend seizoen zijn er bij de senioren opnieuw twee elftallen. Bovendien keert het vlaggenschip terug in de standaardklasse. Dat is voor het eerst sinds het seizoen 2011-2012. Het enige verschil met dertien jaar geleden is dat de Hollumers dat nu doen op zaterdag in plaats van zondag, dat tegenwoordig meer regel dan uitzondering is.

Waar de club net voor de eeuwwisseling onder leiding van Simon IJnsen nog nacompetitie speelt, hangt de vlag er medio 2008 anders bij. De ledenaantallen bij het eerste elftal en de jeugd lopen zo drastisch terug, dat afgezwaaide vaders van jeugdleden de voetbalschoenen weer uit de spreekwoordelijke wilgen halen om hun kinderen te laten blijven voetballen. De KNVB-regels zijn namelijk zo dat als je geen zelfstandig seniorenelftal hebt, je ook geen jeugdafdeling kan hebben. Vanaf het seizoen 2009-2010 tot het seizoen 2015-2016 werd er – in goede en minder goede tijden – met één seniorenelftal in de reserveklasse gespeeld. In die tijd is dat een opgave op zich.

Maar ook een prestatie van formaat. Aan jongste jeugd is er in die periode geen gebrek. Alleen moet de omnivereniging (Amelandia bestaat uit meer sporten dan alleen voetbal) er wel zes tot acht jaar op wachten vooraleer de jeugdleden rijp zijn voor de senioren. Naast vaders (vaak in de leeftijd van 32+) biedt ook clublegende Jan Bruin een helpende hand. Samen met zijn vrienden en tevens ex-profs bij SC Cambuur Leeuwarden Lody Roembiak en René van Rijswijk spelen zij enkele seizoenen voor de club uit Hollum. Uiteindelijk lukt het de club om het hoofd boven water te houden en schrijft ze in de zomer van 2015 zelfs weer twee volwaardige seniorenelftallen in.

Dat gaat een aantal jaren goed, maar na de coronapandemie blijkt dit wat lastiger. In die periode sluit Marcel Loer zich bij de club aan. Met jarenlange ervaring als trainer bij (prof)clubs in binnen- en buitenland ontdekt hij het eiland via het Cambuur Voetbalvakantiekamp, dat deze zomer voor de vijftiende keer plaatsvindt. Loer was daar als trainer aan verbonden en hij is hier een aantal jaar geleden komen wonen. Hij begint als Hoofd Jeugd Opleiding bij Amelandia. Daar gaat hij hard mee aan de slag, met een terugkeer in de standaardklasse van het eerste als stip op de horizon.

Het is dertien jaar geleden sinds S.C. Amelandia uitkwam in de standaardklasse. Welke stappen zijn er de laatste jaren genomen om dit te realiseren?

“In 2022 hebben we een beleidsplan geschreven voor vijf jaar, waarbij de wens was om in 2026 weer met het eerste elftal terug te keren in de standaardklasse. Daarvoor moest de jeugdopleiding wel weer gaan leven, zodat je aansluiting krijgt bij het eerste elftal. Daarmee zijn we toen gaan bouwen. Twee jaar geleden meldde zich dan een nieuw eerste elftal aan, met allemaal jonge jongens, oud-jeugdleden. Zij gaven aan liever op zaterdag te willen voetballen. Dat was het moment dat eigenlijk het nieuwe eerste elftal ontstond.

We kozen er destijds bewust voor om die ploeg in dezelfde klasse op zaterdag in te delen, als waarop ze op zondag speelden. We moesten eerst ontdekken of dat ging. Henk Rauwerda werd trainer, maar hij ging afgelopen seizoen terug naar het vasteland vanwege zijn werk. Bram van der Weij heeft hem opgevolgd en inmiddels zijn we twee jaar verder. De jeugd blijft steeds verder groeien en als club vonden we het nu een mooi moment op terug te keren naar de standaardklasse. De aanvoer lijkt redelijk goed en dan is dit de laatste stap die je nog moet zetten om weer een volwaardige voetbalclub te zijn. 

Dan heeft de jeugd ook weer iets om naar uit te kijken. Het eerste elftal halen is toch anders als je in de standaardklasse voetbalt, in plaats van in de reserveklasse. Dat was ook het idee met het huidige eerste elftal: twee jaar bouwen en dan kijken of we de stap kunnen maken. Zodoende kan het dat we een jaar eerder dan gepland terugkeren in de standaardklasse. Het gaat de laatste twee jaar prima, de spelers van het eerste laten ook echt zien ervoor te willen gaan. Dan moet je ze ook belonen door ze die stap te laten maken.”

Een stap maken is één. Maar wat verandert dat aan de perceptie? Trainen is nu misschien nog wat vrijblijvend, maar dat kan niet meer als je standaardklasse gaat voetballen. Wat voor afspraken hebben jullie daarover gemaakt?

“De uitdaging waar je bij een club op het eiland mee te maken krijgt, is dat de oudste jeugd en de senioren vaak voor een groot deel doordeweeks aan de vaste wal zijn. Dat blijft ook zo. Daarom gaan we proberen trainingen doordeweeks te organiseren aan de vaste wal met de jongens die daar zijn. Daarvoor gaan we een club opzoeken, zoals dat in het verleden vaker is gedaan. Daar moeten we goede afspraken over maken. De woensdagavond blijft ook op Ameland staan als training voor het eerste, tweede en overige senioren. 

Maar waarschijnlijk komt het 45+ voetbal daar ook bij, omdat velen van hen op maandagavond met vrijwilligerswerk zitten bij de brandweer of de KNRM. Op de vrijdagavond trainen dan de selecties van het eerste en tweede. Dat zal in principe niet vrijblijvend zijn voor de overige senioren. Voor hen zal dat dus op woensdag zijn.”

Bemoeilijkt dat dan de wedstrijden op zaterdag niet, als je vrijdagavond nog traint?

“Dat is wel iets waar je in de trainingen rekening mee moet houden, inderdaad. Je moet wel voldoende kunnen rusten, omdat je de volgende dag al moet voetballen. Die situatie is niet ideaal, maar een andere mogelijkheid is er niet voor een eilandclub. Geel Wit traint ook op vrijdagavond, omdat dan de grootste kans er is dat je zo veel mogelijk spelers tot je beschikking hebt.”

Is er nog overwogen om terug te keren in de standaardklasse op zondag?

“Nee. De feedback uit het huidige eerste is dat iedereen het wel heel prettig vindt om op zaterdag te voetballen. Bovendien moet je in de standaardklasse op zondag heel ver reizen, vaak zelfs buiten Friesland. MKV’29 uit Leeuwarden is volgens mij nog de enige club van ons niveau dat op zondag voetbalt, al de rest is de laatste jaren allemaal naar de zaterdag verhuisd. Dat is echt wel een trend. Als je daar niet in meegaat, ben je dus een hele dag kwijt om tegen clubs te voetballen die veel verder weg liggen.

Of ik die trend kan uitleggen? Dat weet ik eigenlijk niet. Een jaar of vijftien geleden stelde de zaterdagklasse niet zo heel veel voor, maar nu is dat juist andersom: de zondag stelt niet zo veel meer voor. Ik vermoed dat het ermee te maken heeft dat de jeugd die doorstroomt naar de senioren, de laatste vijftien jaar liever op zaterdag voetballen dan op zondag. Dan heb je toch één dag vrij in de week. Of biedt het mogelijkheden om te werken, wat hier op Ameland natuurlijk ook meespeelt. Het fijne is wel dat beide elftallen volgend seizoen op zaterdagmiddag spelen en niet meer vroeg op zondagochtend. Dat is ook een verschil, natuurlijk.”

Nu werd S.C. Amelandia afgelopen seizoen derde in de zaterdag zesde klasse reserve, op twee punten van de kampioen. Is iedereen klaar voor deze toch best wel grote stap?

“Dat denk ik wel. We zijn er ook aan toe. Als je in de reserveklasse blijft voetballen, dan is de uitdaging op een gegeven moment ook weg. En die heb je wel nodig. Terugkeren in de standaardklasse, dan hoor je er gewoon weer bij.”

Toch, als ik advocaat van de duivel speel: er zit een behoorlijk niveauverschil tussen het huidige elftal en een degradant uit de vierde klasse van de zaterdagamateurs, bijvoorbeeld. Hoe zorg je ervoor dat het eerste dat gat kleiner maakt en de motivatie behoudt?

“We moeten realistisch zijn: meespelen in de bovenkant van de vijfde standaardklasse op zaterdag, dat gaat heel lastig zijn. Anderzijds: toen het huidige eerste elftal twee jaar geleden begon, hebben ze in de voorbereiding een oefenduel gespeeld tegen De Wâlden. Eigenlijk deden ze toen niet onder voor die club, die afgelopen seizoen ook in de vijfde klasse speelde. Maar het klopt wel dat het momenteel lastig is om het niveau in te schatten. Daar hebben we eind mei ook over gesproken met onze voetballers. 

We hebben dus volgend seizoen twee elftallen. Het was heel belangrijk om de O19 (onder negentien jaar, red.) te kunnen behouden. Dat is gelukt, al die jongens gaan door. Daar zitten een aantal potentiële eerste elftal-spelers bij. In totaal kunnen we na de zomer beginnen met 34 man voor twee elftallen. Uiteindelijk komt daar een selectie uit voort. Dat is wel wat nodig is als je naar de vijfde klasse toe wilt, dat je op basis van selectie elftallen vormt. Ook trainingsopkomst zal daarmee te maken hebben. Het is niet meer voor de gezelligheid mee voetballen in de reserveklasse.”

Gaat er op het gebied van een trainer ook iets veranderen? In de standaardklasse moet je daarvoor gecertificeerd zijn.

“Nee, Bram blijf trainer. Het klopt dat je daarvoor een gediplomeerde trainer nodig hebt. Bram heeft aangegeven graag zijn papieren te willen halen. Aankomend seizoen gaat hij daarmee beginnen. Een pluspunt is dat je dat ook gewoon bij je eigen club kunt doen.”

En hoe zit het met de jeugd richting het eerste elftal voor komend seizoen?

“Dat ziet er goed uit. Het allerbelangrijkste voor ons is dat we de jeugd van de allerkleinsten tot de O15 (onder vijftien jaar, red.) behouden. Er gaat deze zomer niemand weg. Dat is dus allemaal op orde. De O19 stroomt door naar de senioren. We missen dus nog twee teams, de O17 en de O19. Als alles goed blijft gaan en we kunnen die O15 nog een paar jaar vasthouden, dan denk ik dat we over twee of drie jaar weer alle jeugdteams gevuld hebben en we weer een volledige club zijn. 

Dan heb je een heel mooie doorstroom en aansluiting op het eerste. Ieder jaar kun je dan een stapje dichterbij komen. Daarnaast komt er ook een extra meidenteam bij, het is hartstikke mooi dat we daar vanaf komend seizoen twee van hebben. We gaan er in ieder geval vol voor en het is leuk om te zien dat het de goede kant op gaat!”